GYM VÀ BILLIARDS - HƯỚNG DẪN ĐÁNH THẾ GIÒ GÀ QUYẾN RŨ - THOL

I. GIỚI THIỆU VỀ BILLIARDS

    1. Dụng cụ cần có

Tìm một người bạn và một bàn bida tại bất cứ CLB bida nào. Bạn cần hai người để chơi bida hoặc bất kỳ biến thể nào của nó, nếu mới tập luyện thì bạn có thể tự tập một mình. Nhưng giống như trong bộ môn thể hình, khi tập luyện cùng với partner (cộng sự) và cả hai giúp đỡ nhau thì bạn sẽ nhanh tiến bộ hơn. Bạn có thể theo học các lớp hướng dẫn sơ cấp tại CLB để nhanh chóng nắm bắt kĩ thuật động tác.

Để chơi bida, bạn cần phải có :
     Bàn bida
     Gậy chơi bida (cây cơ)
     Những trái bida
     Găng tay
     Bảng tính điểm (nếu thi đấu)
Những trang bị này sẽ được các CLB cung cấp khi bạn đến thuê bàn và chơi. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể mua chúng tại cửa hàng chuyên dụng để được sử dụng những sản phẩm chất lượng cao hơn.

    2. Lưu ý cho người mới chơi

Khi mới chơi và tập làm quen với những đường cơ căn bản, bạn nên chọn thuê bàn chơi Bida caroom – bàn bida không có lỗ. Vì nếu chọn chơi trên bàn bida lỗ, nhiều lúc bạn đánh bi rơi vào lỗ rồi lại phải chạy đến để lấy bi lên. Bàn bida tiêu chuẩn có kích thước chiều dài 1.8m x 3.6 m. Nếu bạn cứ phải liên tục di chuyển xung quanh bàn để lấy bi thì bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi trước khi có thể chơi bida thuần thục.

Chọn gậy, chọn cây cơ trước khi chơi là vô cùng quan trọng vì ngoài kĩ thuật cá nhân thì sở hữu một cây cơ chất lượng và phù hợp với bản thân sẽ giúp bạn chơi bida tốt hơn. Một cây cơ bida tốt là cây cơ làm từ chất liệu gỗ cao cấp, sản phẩm có thương hiệu từ những nhà sản xuất nổi tiếng như Predator, McDermott, Fury, … hay đẳng cấp hơn nữa là SouthWest, BlueGrass, Bender, Searing. Giá của một cây cơ tùy loại có thể giao động từ vài trăm ngàn đến vài chục triệu.

Đối với người mới chơi, chưa đủ kinh tế để đầu tư nhiều vào bida, chỉ có thể chọn chơi những cây cơ có sẵn tại CLB thì có những lưu ý như sau: ở giai đoạn mới tập, đôi tay chưa có cảm giác chính xác, phát lực còn chưa chuẩn (bén) nên có thể chọn cơ nặng khoảng 0,44 đến 0,45kg để hỗ trợ thêm lực, ngọn 12mm, loại cơ này dùng để đánh bi ngoài rất tốt và chuẩn. Kiểm tra độ thẳng của cây cơ trước khi chơi bằng cách để cơ lên bàn và lăn, cây cơ lăn đều và liên tục, không bị khựng giữa chừng là đạt chuẩn.

    3. Cách chơi, luật chơi

Ở video này, Duy Nguyễn sẽ hướng dẫn bạn chơi Billiard Libre - Bida tự do. Biến thể này chỉ chơi bằng 3 bi với màu trắng, vàng và đỏ trên bàn bida không lỗ. Luật chơi của Billiard Libre tương tự như Billiard Caroom, trong đó cơ thủ phải đánh bi cái (bi trắng hoặc vàng) trực tiếp hay gián tiếp trúng 2 bi mục tiêu còn lại thì ghi được 1 điểm, cơ thủ tiếp tục đánh cho đến khi đánh trượt hoặc phạm lỗi. Người chiến thắng là người đạt tới ngưỡng điểm đã quy định trước đối thủ.

II. TƯ THẾ ĐỨNG, CẦU TAY, CÁCH CẦM CƠ

    1. Tư thế đứng

    2. Cầu tay - Bọ tay

Cầu tay hay còn gọi là bọ tay – thường là tay không thuận, được đặt trên bàn bida để làm điểm cố định cho cây cơ. Tư thế đứng phù hợp, thoải mái kết hợp với cầu tay vững chắc sẽ giúp khóa được đầu cơ đúng hướng, cố định chính xác phương hướng để ra cơ. Có hai loại cầu tay thường gặp là cầu tay đóng và cầu tay mở, áp dụng chúng tùy theo trường hợp và sở thích cá nhân để đạt hiệu quả tốt nhất.

Cầu tay đóng: Ngón giữa và ngón út sẽ là hai ngón chịu lực, ngón trỏ và ngón cái sẽ chạm vào nhau tạo thành vòng cung để cố định cơ. Cầu tay đóng để sử dụng cho những cú đánh tầm xa, lực lớn, cần độ chính xác cao hay những cú ép bi, đánh lùi bi cái. Khi sử dụng cầu tay đóng thì nên trang bị bao tay để tránh trường hợp rít cơ do ma sát với tay làm ảnh hưởng đến đường bi.

Cầu tay mở: Cầu tay này thường dùng nhiều ở bida lỗ hơn. Hai ngón đặt ngoài cùng chịu lực lớn, ngón cái hướng lên cao tạo thành góc chữ V để đặt cơ. Cầu tay mở áp dụng với những cú đánh gần hay những cú đẩy nhẹ (những cú đánh có tốc độ chậm). Người mới chơi thường thích cách đặt cầu tay này vì nó đơn giản, dễ thực hiện. Bạn có thể sử dụng cách đặt cầu tay này ngay cả khi không đeo găng tay.

    3. Cách cầm cơ và chuẩn bị ra cơ

Tư thế đứng và nguyên tắc cầm cơ, ra cơ

Cầm cây cơ đúng cách là một điều cực kì quan trọng để chơi tốt môn bida. Cần thư giãn thoải mái và giữ cây cơ đến tận lúc kết thúc cú thọc. Nếu cầm gậy quá chặt có thể làm các cơ bắp bị cứng lại và dẫn đến một cú thọc sai hướng còn nếu cầm quá lỏng thì bạn không thể kiểm soát được đường đi của bi, nên tốt nhất hãy để tay cầm thật thoải mái và thư giãn. Đối với những cú đánh nhẹ và đơn giản, chỉ cần đẩy ngọn cơ về trước bằng phần cổ tay, không nên dùng lực bằng cả cánh tay.

Đầu tiên, đặt cây cơ cách hông 10 cm, tay sau cầm cán cơ sao cho vuông góc với mặt bàn, không được nghiêng qua bất cứ bên nào, bởi vì bạn nghiêng tay sau, khi phát lực ra cơ sẽ ảnh hưởng đến quỹ đạo đường đi của đầu cơ và làm lệch mục tiêu mong muốn của bạn.

Đều chỉnh cầu tay sao cho ngọn cơ luôn hướng vào giữa tâm bi, nếu bạn hướng lệch tâm thì đường bi sẽ bị cong hoặc rơi vào tình huống ép phê bi. Đặt cầu tay cách bi chủ khoảng 20 cm (khoảng hơn 1 gang tay), đặt cầu tay càng gần thì độ lệch khi ra cơ sẽ càng giảm đi đáng kể. Góc giữa gậy với mặt bàn thường là 15^o hoặc tùy vào tình huống cụ thể, vì để gậy càng thấp thì khả năng tẹt cơ sẽ càng giảm đáng kể và khả năng chọt đầu cơ xuống mặt bàn sẽ thấp hơn.

III. HƯỚNG DẪN CÁCH RA CƠ

    1. Ra cơ, đẩy cơ đúng cách

Cách ra cơ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của đường bi bạn mong muốn. Mặc dù cùng một thế bi, cùng 1 lực tay phát ra nhưng tùy từng cách ra cơ khác nhau sẽ mang lại từng đường bi khác nhau. Phần này rất rộng nên Duy chỉ đề cập về việc ra cơ đơn giản với lực đều, vừa phải để thực hiện những đường bi tới khoảng cách không quá xa. Cần lưu ý :     
Đường cơ ra phải thẳng     
Ra cơ không rụt tay lại (trừ trường hợp retro bi về quá nhanh phải né tay để bi chủ chạy về)

    2. Đánh dày, đánh mỏng

Trước khi tìm hiểu về đánh dày, đánh mỏng, bạn phải tập luyện để có một đường bi thẳng, giữ cho ngọn cơ chạm vào điểm chết giữa tâm bi. Đây là một bài tập cơ bản, chỉ cần bạn đẩy cơ với lực nhẹ vừa phải. Sau này khi đã thuần thục động tác thì bạn có thể tăng dần khoảng cách giữa hai bi để nâng cao độ khó. Đây chỉ là những bài tập căn bản cho người mới bắt đầu, đừng lo lắng nếu bạn chưa thực hiện được, hãy cứ cố gắng tập luyện.

Phương pháp luyện tập: Hãy xếp ra bàn 2 trái bi. Ví dụ bi trắng và bi vàng, chọn bi chủ là bi trắng. Điểm bạn đánh vào bi chủ là ngay tâm bi, để cơ song song với mặt bàn, không nghiêng lên hoặc nghiêng xuống. Yêu cầu cú đánh là bi trắng chạm vào bi vàng, chạm xong bi trắng đứng yên tại vị trí bi vàng. Bi vàng chạy thẳng theo hướng bi trắng ban đầu hoặc có thể va vào thành bàn và dội ngược vào bi trắng.

Ảnh hưởng của tác động lực khi ra cơ

Đánh dày và đánh mỏng là thuật ngữ chỉ khoảng cách va chạm và tiếp xúc giữa bi chủ và bi mục tiêu. Kiểm soát được hướng va chạm và điểm tiếp xúc sẽ giúp bạn phán đoán được hướng di chuyển sau khi bi va chạm. Ở những biến thể như caroom 1 băng hay caroom 3 băng thì bạn còn phải tính góc tới và hướng dội với thành bàn. Để nắm bắt được cách đánh này, bạn phải thường xuyên luyện tập để có cảm giác ngắm và nâng cao kĩ thuật cá nhân.

IV. HƯỚNG DẪN THẾ GIÒ GÀ

Theo kinh nghiệm của Duy, thế bi giò gà là thế bi mà góc tạo bởi bi chủ và 2 bi mục tiêu >90^o và <180^o. Có 3 loại là giò gà chính cần chú ý là giò gà nữa trái (thế 1/2 ), giò gà 3/4 và khó nhất là giò gà 9/10 . Các con số 1/2, 3/4 hay 9/10 Duy vừa đề cập đó là khoảng cách độ dày mỏng khi chạm bi. Các bạn xem hình để phân biệt rõ hơn.

    1. Giò gà “dễ ăn”

Đối với giò gà nữa trái và giò gà 3/4 , góc bi chủ đến bi mục tiêu thứ nhất và bi mục tiêu thứ hai từ 130 - 160^o. Bạn sẽ canh tỷ lệ chạm bi là 1/2 , 3/4 trái bi tùy theo góc lớn hay nhỏ. Bản chất của nó là một cú trôi bi, đẩy cơ chứ không phải thục mạnh cơ nên chúng ta đặt đầu cơ trên tâm bi chủ rồi dùng lực vừa phải để ra cơ êm, mượt là được. Thế bi này dễ hơn so với thế bi còn lại vì góc rộng và lực ra cơ không cần mạnh, dễ dàng trúng mục tiêu nếu kiên trì tập luyện.

    2. Giò gà “khó ăn” – Giò đà điểu

Đối với giò gà 9/10 , góc giữa bi chủ đến bi mục tiêu thứ nhất và bi mục tiêu thứ hai từ 100 - 130^o, nếu bạn nhìn không quen thì có thể nhằm lẫn với góc 90^o dẫn đến thực hiện sai thế bi. Ở góc này khi ta thả một cú trôi bi nhẹ nhàng thông thường thì sẽ bị hụt vì vậy phải tăng lực đánh, đầu cơ ngắm trên tâm bi chủ và phát lực mạnh. Vì góc bi nhỏ, đánh quá dày nên nếu bi mục tiêu thứ hai cách càng xa thì lực đánh phải càng mạnh.

V. ĐÔI LỜI GỬI ĐẾN CÁC BẠN

Môn Billiards là một bộ môn thể thao trí tuệ, vừa kết hợp giữa đầu óc tính toán tinh nhạy và những cú phát lực mạnh mẽ từ đôi tay rắn rỏi. Đây quả thực là một thú vui giải trí lành mạnh dành cho gymer sau những giờ tập luyện căng thẳng và mệt mỏi ở phòng gym. Nếu bạn chưa từng thử chơi bida, tại sao không thử rủ bạn bè cùng tìm hiểu và tập luyện. Bạn sẽ có thêm nhiều mối quan hệ xã hội mới, mở mang kiến thức và có những trải nghiệm tuyệt vời.

Nếu bạn chỉ mới tập và làm quen với bida, đừng vội nản lòng khi mình đánh hụt, đánh trượt hay đánh thua một ai đó. Trong thể hình có câu “NO PAIN, NO GAIN” - không vấp ngã, không thành công, vì vậy nếu bạn ưa thích bida thì hãy cố gắng và siêng năng tập luyện. Billiards không đơn giản chỉ là những công thức góc lực vô hồn như vật lý, nó là cả một quá trình làm quen và cảm nhận. Khi bạn đã quen thuộc với đường cơ, thế bi, bạn sẽ chơi bida dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, hãy nhớ đến triết lý của Duy Nguyễn “Thể hình phục vụ cuộc sống – Billiards phục vụ giải trí”. Series video Gym và Billiards được Duy tạo ra nhằm hướng dẫn và truyền cảm hứng cho các bạn mới chơi bida chứ không phải để các bạn học theo rồi sau này áp dụng để cá độ, đánh độ với người khác. Chúng ta chỉ chơi bida nhằm nhu cầu giải trí hoặc có thể cá cược vui vẻ với bạn bè chầu nhậu, ly cafe hay dĩa cơm sườn. Xin chào và hẹn gặp lại các bạn trong bài viết tiếp theo !

Duy Nguyễn - HLV Thể hình & Fitness